Program za sprečavanje pranja novca i finansiranje terorizma – revizori

Na osnovu Zakona o sprečavanju pranja novca i finansiranja terorizma („Sl. glasnik RS“, br. _______________ – dalje: Zakon), Zakona o ograničavanju raspolaganja imovinom u cilju sprečavanja terorizma i širenja oružja za masovno uništenje („Sl. glasnik RS“, br. _______________), a u vezi sa Smernicama za procenu rizika od pranja novca i finansiranja terorizma kod obveznika nad kojima Komisija za hartije od vrednosti sprovodi nadzor od 12.5.2022. godine, privredno društvo za reviziju _______________ (dalje: Društvo), dana __________ godine donosi

PROGRAM ZA SPREČAVANJE PRANJA NOVCA I FINANSIRANJA TERORIZMA ZA REVIZORE

Program za sprečavanje pranja novca i finansiranja terorizma uređuje primenu propisa u oblasti sprečavanja pranja novca i ograničavanja raspolaganja imovinom u Društvu. Program naročito obuhvata:

Radnje i mere poznavanje stranke i praćenje njenog poslovanja;
Dostavljanje informacija, podataka i dokumentacije Upravi;
Određivanje ovlašćenog lica i njegovog zamenika, kao i obezbeđivanje uslova za njihov rad;
Redovno stručno obrazovanje, osposobljavanje i usavršavanje zaposlenih;
Obezbeđivanje redovne unutrašnje kontrole izvršavanja obaveza iz ovog zakona, kao i interne revizije ako je to u skladu sa obimom i prirodom poslovanja obveznika;
Izradu indikatora za prepoznavanje lica i transakcija za koje postoje osnovi sumnje da se radi o pranju novca ili finansiranju terorizma;
Vođenje evidencija, zaštitu i čuvanje podataka iz tih evidencija;
Integritet zaposlenih;
Postupak za interno prijavljivanje kršenja zakona.
Definicije pojmova

Pranje novca:

konverzija ili prenos imovine stečene izvršenjem krivičnog dela;
prikrivanje ili netačno prikazivanje prave prirode, porekla, mesta nalaženja, kretanja, raspolaganja, vlasništva ili prava u vezi sa imovinom koja je stečena izvršenjem krivičnog dela;
sticanje, držanje ili korišćenje imovine stečene izvršenjem krivičnog dela.

Pranjem novca, smatraju se i navedene aktivnosti izvršene izvan teritorije Republike Srbije.

Finansiranje terorizma: obezbeđivanje ili prikupljanje imovine ili pokušaj njenog obezbeđivanja ili prikupljanja, u nameri da se koristi ili sa znanjem da može biti korišćena, u celosti ili delimično, za izvršenje terorističkog akta od strane terorista i/ili od strane terorističkih organizacija. Pod finansiranjem terorizma smatra se i podstrekavanje i pomaganje u obezbeđivanju i prikupljanju imovine, bez obzira da li je teroristički akt izvršen i da li je imovina korišćena za izvršenje terorističkog akta;

Imovina – imovina jesu stvari, novac, prava, hartije od vrednosti i druge isprave u bilo kom obliku, kojima se može utvrditi pravo svojine i druga prava;

Stranka – fizičko lice, preduzetnik, pravno lice, lice stranog prava i lice građanskog prava koje vrši transakciju ili uspostavlja poslovni odnos sa Društvom;

Poslovni odnos – poslovni, profesionalni ili komercijalni odnos između stranke i obveznika koji je u vezi sa vršenjem delatnosti obveznika i za koji se u trenutku uspostavljanja očekuje da će trajati;

Lice stranog prava je pravna forma organizovanja u cilju upravljanja i raspolaganja imovinom koja ne postoji u domaćem zakonodavstvu (npr: trast, anstalt, fiducije, fidokomis i sl);

Trast – lice stranog prava koje jedno lice, osnivač (settlor, trustor) uspostavlja za života ili po smrti, a koje poverava imovinu na raspolaganje i upravljanje povereniku (trustee) u korist korisnika (beneficiary) ili u neku posebno naznačenu svrhu, i to tako da: imovina nije deo imovine osnivača trasta; pravo svojine na imovini trasta ima poverenik koji imovinu drži, koristi i njome raspolaže u korist korisnika ili osnivača, a u skladu sa uslovima trasta; ugovorom o trastu obavljanje određenih poslova se može poveriti i zaštitniku (trust protector), čija je osnovna uloga da obezbedi da se imovinom trasta raspolaže i upravlja tako da se u punoj meri ostvare ciljevi uspostavljanja trasta; korisnik je fizičko lice ili grupa lica u čijem interesu je lice stranog prava osnovano ili posluje, bez obzira na to da li je to lice ili grupa lica određena ili odrediva;

Transakcija – prijem, davanje, zamena, čuvanje, raspolaganje ili drugo postupanje sa imovinom kod Društva;

Rizik od pranja novca i finansiranja terorizma – rizik da će određena stranka posredno ili neposredno zloupotrebiti poslovni odnos, ili uslugu za PN i FT;

Sumnjive transakcije – transakcije u vezi kojih postoje osnovi sumnje za PN i FT, a prepoznaju se na osnovu pokazatelja (indikatora) utvrđenih listom koju izrađuje Društvo, u skladu sa Zakonom;

Lica građanskog prava – udruženja pojedinaca koja udružuju ili će udruživati novac ili drugu imovinu za određenu namenu;

Stvarni vlasnik stranke – fizičko lice koje posredno ili neposredno ima u svojini ili kontroliše stranku; stranka iz ove tačke uključuje i fizičko lice.

Stvarni vlasnik privrednog društva odnosno drugog pravnog lica je fizičko lice, koje je posredno ili neposredno imalac 25% ili više poslovnog udela, akcija, prava glasa ili drugih prava, na osnovu kojih učestvuje u upravljanju pravnim licem, odnosno učestvuje u kapitalu pravnog lica sa 25% te više udela, odnosno fizičko lice koje posredno ili neposredno ima preovlađujući uticaj na vođenje poslova i donošenje odluka; fizičko lice, koje privrednom društvu posredno obezbedi ili obezbeđuje sredstva i po tom osnovu ima pravo da bitno utiče na donošenje odluka organa upravljanja privrednim društvom prilikom odlučivanja o finansiranju i poslovanju.

Stvarni vlasnik trasta – osnivač, poverenik, zaštitnik, korisnik ako je određen, kao i lice koje ima dominantan položaj u upravljanju trastom; odredba ove tačke se analogno primenjuje na stvarnog vlasnika drugog lica stranog prava;

Lični dokument – važeća isprava sa fotografijom izdata od strane nadležnog državnog organa (lična karta, pasoš, vozačka dozvola i dr);

Of-šor pravno lice – strano pravno lice koje ne obavlja ili ne sme da obavlja proizvodnu ili trgovinsku delatnost u državi u kojoj je registrovano, a u skladu sa listom država koja čini deo ovog Programa;

Anonimno društvo – strano pravno lice sa nepoznatim vlasnicima ili upravljačima;

Funkcioner – funkcioner druge države (dalje: strani funkcioner), funkcioner međunarodne organizacije i funkcioner Republike Srbije (dalje: domaći funkcioner);

Član uže porodice funkcionera – bračni ili vanbračni partner, roditelji, braća i sestre, deca, usvojena deca i pastorčad, i njihovi bračni ili vanbračni partneri;

Bliži saradnik funkcionera – fizičko lice koje ostvaruje zajedničku dobit iz imovine ili uspostavljenog poslovnog odnosa ili ima bilo koje druge bliske poslovne odnose sa funkcionerom (npr. fizičko lice koje je formalni vlasnik pravnog lica ili lica stranog prava, a stvarnu dobit ostvaruje funkcioner);

Strani funkcioner – fizičko lice koje obavlja ili je u poslednje četiri godine obavljalo visoku javnu funkciju u drugoj državi, i to:

(1) šef države i/ili vlade, član vlade i njegov zamenik,

(2) izabrani predstavnik zakonodavnog tela,

(3) sudija vrhovnog i ustavnog suda ili drugog sudskog organa na visokom nivou, protiv čije presude, osim u izuzetnim slučajevima, nije moguće koristiti redovni ili vanredni pravni lek,

(4) član računskog suda, odnosno vrhovne revizorske institucije i članovi organa upravljanja centralne banke,

(5) ambasador, otpravnik poslova i visoki oficir oružanih snaga,

(6) član upravnog i nadzornog organa pravnog lica koje je u većinskom vlasništvu strane države,

(7) član organa upravljanja političke stranke;

Funkcioner međunarodne organizacije – fizičko lice koje obavlja ili je u poslednje četiri godine obavljalo visoku javnu funkciju u međunarodnoj organizaciji, kao što je: direktor, zamenik direktora, član organa upravljanja, ili drugu ekvivalentnu funkciju u međunarodnoj organizaciji;

Domaći funkcioner – fizičko lice koje obavlja ili je u poslednje četiri godine obavljalo visoku javnu funkciju u zemlji, i to:

(1) predsednik države, predsednik Vlade, ministar, državni sekretar, posebni savetnik ministra, pomoćnik ministra, sekretar ministarstva, direktor organa u sastavu ministarstva i njegovi pomoćnici, i direktor posebne organizacije, kao i njegov zamenik i njegovi pomoćnici,

(2) narodni poslanik,

(3) sudije Vrhovnog kasacionog, Privrednog apelacionog i Ustavnog suda,

(4) predsednik, potpredsednik i član saveta Državne revizorske institucije,

(5) guverner, viceguverner i član Saveta guvernera Narodne banke Srbije,

(6) lice na visokom položaju u diplomatsko-konzularnim predstavništvima (ambasador, generalni konzul, otpravnik poslova),

(7) član organa upravljanja u javnom preduzeću ili privrednom društvu u većinskom vlasništvu države,

(8) član organa upravljanja političke stranke;

Najviše rukovodstvo – lice ili grupa lica koja, u skladu sa Zakonom, vodi i organizuje poslovanje obveznika i odgovorno je za obezbeđivanje zakonitosti rada;

Ovlašćeno lice – lice koje je imenovano za obavljanje poslova u skladu sa Zakonom;

Označeno lice – je fizičko lice, pravno lice, kao i grupa ili udruženje, registrovano ili neregistrovano, koje je označeno i stavljeno na listu terorista, terorističkih organizacija ili finansijera terorista, kao i na listu lica koja se dovode u vezu sa širenjem oružja za masovno uništenje i posebnim listama na osnovu: odgovarajućih rezolucija Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija ili akata međunarodnih organizacija čiji je država član, predloga nadležnih državnih organa ili na osnovu obrazloženog zahteva strane države. Pod posebnim listama podrazumevaju se liste na osnovu rezolucija Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija ili akata međunarodnih organizacija čiji je država član, a koje se ne odnose na fizička ili pravna lica, grupe ili udruženja, već na pokretne i nepokretne stvari koje se dovode u vezu sa širenjem oružja za masovno uništenje, kao što su brodovi, avioni i drugo.

Ograničavanje raspolaganja imovinom – privremena zabrana prenosa, konverzije, raspolaganja i premeštanja imovine ili privremeno upravljanje tom imovinom na osnovu odluke nadležnog državnog organa.

Treće lice – banka, društvo za upravljanje investicionim fondovima, društvo za upravljanje dobrovoljnim penzijskim fondovima, brokersko-dilersko društvo, društvo za reviziju ili samostalni revizor, institucije elektronskog novca, platne institucije, faktoring društva, JP Pošta Srbije, društvo koje ima dozvolu za obavljanje poslova životnog osiguranja iz Srbije ili druge države pod uslovom da podleže obaveznoj zakonskoj registraciji za obavljanje delatnosti, primenjuje radnje i mere poznavanja i praćenja stranke, vodi evidencije na način koji je jednak ili sličan načinu propisanom u Zakonu, i adekvatno je nadzirano u vršenju poslova sprečavanja i otkrivanja pranja novca i finansiranja terorizma.

Radnje i mere poznavanje stranke i praćenje njenog poslovanja

Poznavanje i praćenje stranke se sastoji iz sledećih radnji i mera:

– utvrđivanja identiteta stranke;

– provera identiteta stranke na osnovu dokumenata, podataka ili informacija pribavljenih iz pouzdanih i verodostojnih izvora ili putem sredstava elektronske identifikacije u skladu sa zakonom;

– utvrđivanja stvarnog vlasnika stranke i provere njegovog identiteta;

– pribavljanja informacija o svrsi i nameni poslovnog odnosa i njihova procena;

– pribavljanje i procena verodostojnosti informacija o poreklu imovine koja je ili će biti predmet poslovnog odnosa, u skladu sa procenom rizika;

– redovno praćenje poslovanja i provera usklađenosti aktivnosti stranke sa prirodom poslovnog odnosa i uobičajenim obimom i vrstom poslovanja stranke.

Društvo je dužno da odbije ponudu za uspostavljanje poslovnog odnosa ako ne može da izvrši radnje i mere poznavanja i praćenja stranke, a ako je poslovni odnos već uspostavljen dužan je da taj poslovni odnos raskine, o čemu sačinjava službenu belešku u pismenoj formi, i razmatra da li postoje osnovi sumnje da se radi o pranju novca ili finansiranju terorizma. Ukoliko utvrdi da osnov sumnje postoji, dostavlja se prijava osnova sumnje u pranje novca i finansiranje terorizma Upravi za sprečavanje pranja novca.

Ukoliko bi sprovođenje radnji i mera poznavanja i praćenja stranke izazvalo sumnju kod stranke da se sprovode radnje i mere radi dostavljanja podataka Upravi, Društvo je dužno da obustavi preduzimanje navedenih radnji i mera i o tome sastavi službenu belešku u pismenoj formi koju dostavlja Upravi.

Navedene radnje i mere poznavanja i praćenja stranke se primenjuju:

pre uspostavljanja poslovnog odnosa sa strankom;
kada u vezi sa strankom postoje osnovi sumnje da se radi o pranju novca ili finansiranju terorizma;
kada postoji sumnja u istinitost ili verodostojnost pribavljenih podataka o stranci ili stvarnom vlasniku stranke.

Shodno članu 6. Zakona, na stranku se primenjuju određeni obim radnji i mera shodno kategoriji rizika, i to:

Nizak rizik – pojednostavljenje radnje i mere poznavanja i praćenja stranke.

Srednji rizik – opšte radnje i mere poznavanja i praćenja stranke.

Visok rizik – pojačane radnje i mere poznavanja i praćenja stranke.

Opšte radnje i mere poznavanja i praćenja stranke

Identifikacija stranke fizičkog lica

Prilikom uspostavljanja poslovnog odnosa sa fizičkim licem, zaposleni koji zaključuje poslovni odnos sa strankom pribavlja sledeće podatke:

Podaci koji se pribavljaju	Način pribavljanja
ime i prezime	uvid u lični dokument sa slikom (lična karta, pasoš i sl) uz obavezno prisustvo lica čija se identifikacija vrši
datum i mesto rođenja	Ako iz tog dokumenta nije moguće pribaviti sve propisane podatke, podaci koji nedostaju pribavljaju se iz druge službene isprave
JMBG građana	Podaci koje, iz objektivnih razloga nije moguće pribaviti na taj način, pribavljaju se neposredno od stranke
prebivalište ili boravište	Pribavlja se kopija ličnog dokumenta odnosno očitan izvod ličnog dokumenta, i na kopiji, odnosno očitanom izvodu tog dokumenta upisuje se datum, vreme i lično ime lica koje je izvršilo uvid
vrsta i broj ličnog dokumenta sa datumom, mestom izdavanja i nazivom izdavaoca

Ukoliko zaposleni posumnja u istinitost prikupljenih podataka ili verodostojnost isprava iz kojih su podaci pribavljeni, dužan je da od stranke pribavi pismenu izjavu o istinitosti i verodostojnosti podataka i isprava. Kopijom, odnosno očitanim izvodom ličnog dokumenta iz ovog stava smatra se i digitalizovani dokument. Kopija, odnosno očitani izvod ličnog dokumenta u elektronskom obliku sadrži kvalifikovani elektronski pečat, odnosno kvalifikovani elektronski potpis, u skladu sa zakonom kojim se uređuje elektronski potpis, sa pridruženim vremenskim žigom. Kopija, odnosno očitan izvod ličnog dokumenta čuva se u papirnom ili elektronskom obliku.

Ako se poslovni odnos uspostavlja preko punomoćnika ili zakonskog zastupnika, identifikuje se i punomoćnik, odnosno zakonski zastupnik i stranka. U ovom slučaju, primenjuju se pojačane radnje i mere poznavanja i praćenja stranke, jer stranka nije lično prisutna.

Pribavlja se i overeno pismeno ovlašćenje (punomoćje), ili druge javne isprave kojima se dokazuje svojstvo zakonskog zastupnika, odnosno punomoćnika.

Identifikacija pravnog lica i preduzetnika

Prilikom uspostavljanja poslovnog odnosa pravnim licem, prikupljaju se sledeći podaci:

Podaci koji se pribavljaju (domaća pravna lica)	Način pribavljanja podataka
poslovno ime i pravna forma	uvidom u sajt APR, izvod se štampa i na njemu upisuje lično ime lica koje je izvršilo uvid (datum i vreme štampanja već postoji na odštampanom izvodu). Može se i od lica pribaviti izvod iz APR, koji ne sme biti stariji od tri meseca od dana uspostavljanja poslovnog odnosa
adresa sedišta	Na kopiji tog izvoda se upisuje ime i prezime, datum i vreme zaposlenog koji je izvršio uvid
PIB
MB

Prilikom uspostavljanja poslovnog odnosa sa preduzetnikom, pribavljaju se sledeći podaci:

Podaci koji se pribavljaju (preduzetnici)	Način pribavljanja podataka
poslovno ime i pravna forma	uvidom u sajt APR, izvod se štampa i na njemu upisuje lično ime lica koje je izvršilo uvid (datum i vreme štampanja već postoji na odštampanom izvodu). Može se i od lica pribaviti izvod iz APR, koji ne sme biti stariji od tri meseca od dana uspostavljanja poslovnog odnosa Na kopiji tog izvoda se upisuje ime i prezime, datum i vreme zaposlenog koji je izvršio uvid
adresa sedišta
PIB
MB
ime i prezime	uvid u lični dokument sa slikom (lična karta, pasoš i sl) pribavlja se kopija ličnog dokumenta odnosno očitan izvod ličnog dokumenta, i na kopiji, odnosno očitanom izvodu tog dokumenta upisuje se datum, vreme i lično ime lica koje je izvršilo uvid
datum i mesto rođenja
prebivalište ili boravište
JMBG preduzetnika
vrsta i broj ličnog dokumenta, sa datumom, mestom izdavanja i nazivom izdavaoca

Podaci za strana pravna lica, odnosno lica koja se ne registruju u APR se pribavljaju na sledeći način:

Podaci koji se pribavljaju (strana pravna lica i lica stranog prava, lica koja se ne registruju u APR)	Način pribavljanja podataka
poslovno ime i pravna forma	neposrednim uvidom u registar koji vodi nadležni organ države sedišta ili drugi zvanični javni registar uvidom u original ili overenu kopiju dokumentacije iz registra koji vodi nadležni organ države sedišta stranke, ne stariju od tri meseca iz originalnog dokumenta ili overene kopije dokumenta ili druge poslovne dokumentacije koju dostavlja stranka ukoliko neki od podataka nedostaju iz objektivnih razloga, pribavljaju se iz pismene izjave stranke
adresa sedišta
PIB
MB

Kopijom dokumentacije smatra se i digitalizovani dokument. Kopija dokumenta u elektronskom obliku sadrži kvalifikovani elektronski pečat, odnosno kvalifikovani elektronski potpis, u skladu sa zakonom kojim se uređuje elektronski potpis, sa pridruženim vremenskim žigom.

Kopije dokumenata se čuvaju u papirnom ili elektronskom obliku.

Ukoliko se dokumentacija pribavlja u papirnom obliku, upisuje se ime i prezime, datum i vreme zaposlenog koji je izvršio uvid.

Identifikacija zastupnika stranke pravnog lica ili lica stranog prava

Ukoliko je zastupnik stranke fizičko lice, zastupnik se identifikuje na način opisan za identifikaciju stranke fizičkog lica.

Ukoliko je zastupnik stranke pravno lice, zastupnik se identifikuje na način opisan za identifikaciju stranke pravnog lica.

Utvrđivanje i provera identiteta prokuriste i punomoćnika stranke – pravnog lica, lica stranog prava i preduzetnika

Ako u ime stranke – pravnog lica, lica stranog prava i preduzetnika poslovni odnos uspostavlja prokurista ili punomoćnik, utvrđuje se identitet punomoćnika/prokuriste iz pismenog ovlašćenja koje je izdao zastupnik stranke.

Na utvrđivanje i proveru identiteta punomoćnika shodno se primenjuju pravila za utvrđivanje i proveru identiteta stranke-fizičkog lica.

Utvrđuje se identitet zastupnika pravnog lica koji je dao pismeno ovlašćenje pribavljanjem sledećih podataka:

Podaci koji se pribavljaju	Način pribavljanja podataka
ime i prezime	uvidom u original ili overenu kopiju dokumenta iz registra koji vodi nadležni organ države sedišta pravnog lica ili neposrednim uvidom u zvanični javni registar, odnosno akta kojim se određuje lice ovlašćeno za zastupanje ukoliko u dokumentaciji iz registra nije naveden ovaj podatak Obveznik je dužan da podatke o zastupniku koji nedostaju pribavi iz kopije ličnog dokumenta zastupnika koju čuva u skladu sa zakonom. Ako iz tog dokumenta nije moguće dobiti sve propisane podatke, podaci koji nedostaju pribavljaju se iz pismene izjave prokuriste ili punomoćnika
datum i mesto rođenja
prebivalište ili boravište
JMBG
vrsta i broj ličnog dokumenta, datum i mesto izdavanja

Kopijom dokumentacije smatra se i digitalizovani dokument koji sadrži kvalifikovani elektronski pečat, odnosno kvalifikovani elektronski potpis, u skladu sa zakonom kojim se uređuje elektronski potpis, sa pridruženim vremenskim žigom. Kopija dokumentacije se čuva u papirnom ili elektronskom obliku.

Ukoliko se kopija čuva u papirnom obliku, odnosno odštampanom izvodu upisuje se datum, vreme i ime i prezime lica koje je izvršilo uvid u original ili overenu kopiju, odnosno zvanični javni registar.

Utvrđivanje i provera identiteta lica građanskog prava

Ukoliko je stranka lice građanskog prava utvrđuje se i proverava identitet lica ovlašćenog za zastupanje na način propisan za identifikaciju fizičkih lica, pribavlja se pismeno ovlašćenje za zastupanje, kao i podaci o nazivu lica građanskog prava, utvrđuje se svrha i namena uspostavljanja poslovnog odnosa i to iz zahteva za uspostavljanje poslovnog odnosa, odnosno iz pismene izjave lica ovlašćenog za zastupanje. Na fotokopiji pismenog ovlašćenja zaposleni upisuje datum, vreme identifikacije i svoje lično ime.

Identifikacija stvarnog vlasnika stranke – pravnog lica ili lica stranog prava

Zaposleni je dužan da utvrdi stvarnog vlasnika stranke koja je pravno lice ili lice stranog prava i da o stvarnom vlasniku pribavi podatke o imenu i prezimenu, datumu rođenja i adresi prebivališta. Zaposleni u postupku utvrđivanja stvarnog vlasnika može pribaviti i kopiju ličnog dokumenta stvarnog vlasnika.

Podaci se pribavljaju uvidom u registar Agencije za privredne registe odnosno uvidom u javni registar druge države ili uvidom u original ili overenu kopiju dokumentacije iz registra koja ne sme biti starija od tri meseca za stranku, odnosno šest meseci za lice koje se javlja u vlasničkoj strukturi stranke.

Ukoliko se uvidom u zvanični javni registar ne mogu pribaviti svi podaci, podaci koji nedostaju, pribavljaju se iz originalnog dokumenta ili overene kopije dokumenta ili druge poslovne dokumentacije, koju dostavlja zastupnik, prokurista ili punomoćnik stranke. Druga poslovna dokumentacija može biti osnivački akt, zapisnik sa skupštine, zapisnik sa sednica organa upravljanja i dr.

Ako iz objektivnih razloga neke od podataka nije moguće pribaviti na opisani način, pribavljaju se iz komercijalnih i drugih dostupnih baza i izvora podataka, ili iz pismene izjave zastupnika, prokuriste ili punomoćnika stranke i stvarnog vlasnika stranke.

O svakom od preduzetih koraka potrebno je sačuvati dokaz (e-mail korespondencija, izvod iz registra, poslovna dokumentacija).

Ukoliko, i nakon preduzetih radnji radi utvrđivanja stvarnog vlasnika, nije moguće utvrditi njegov identitet, utvrđuje se identitet jednog ili više fizičkih lica koje obavljaju funkciju najvišeg rukovodstva u stranci.

Preduzimaju se razumne mere u cilju provere identiteta stvarnog vlasnika. Obaveza je društva da zna vlasničku i upravljačku strukturu stranke.

Prilikom provere identiteta stvarnog vlasnika, vrši se uvid u centralnu evidenciju stvarnog vlasnika. Ukoliko je podatak o stvarnom vlasniku u Centralnoj evidenciji različit u odnosu na podatak o stvarnom vlasniku koji je utvrđen, zaposleni je dužan da od zakonskog zastupnika stranke zatraži objašnjenje o toj razlici, a zatim postupa na jedan od sledećih načina:

– prikuplja dodatnu dokumentaciju na osnovu koje će utvrditi da je evidentirani stvarni vlasnik utvrđeni stvarni vlasnik;

– ukoliko na osnovu dostavljene dokumentacije utvrdi da je u centralnoj evidenciji evidentiran pogrešan stvarni vlasnik, zaposleni će zatražiti od zakonskog zastupnika stranke da ispravi podatke o stvarnom vlasniku;

– razmatra prijavu Upravi za sprečavanje pranja novca.

Pribavljanje informacija o svrsi i nameni poslovnog odnosa i njihova procena

Svrha i namena poslovnog odnosa je jedna od osnovnih radnji i mera poznavanja i praćenja stranke.

Informacija o svrsi i nameni poslovnog odnosa pribavlja se iz posebne izjave stranke, odnosno njenog zakonskog zastupnika.

Pojačane radnje i mere poznavanja i praćenja stranke

Pored opštih radnji i mera, pojačane radnje i mere podrazumevaju još neke dodatne aktivnosti koje se preduzimaju jer je na osnovu Zakona, ili na osnovu procene rizika, stranka svrstana u visok rizik od pranja novca ili finansiranja terorizma. Visok stepen rizika od pranja novca i finansiranja terorizma zahteva prikupljanje dodatnih informacija o prirodi poslovnog odnosa, i češće praćenje poslovanja stranke.

Pojačane radnje i mere primenjuju se:

– prilikom primene novih tehnoloških dostignuća i novih usluga, a u skladu sa procenom rizika;

– kod uspostavljanja poslovnog odnosa sa funkcionerom;

– kada stranka nije fizički prisutna pri utvrđivanju i proveri identiteta;

– kada je stranka ili pravno lice koje se javlja u vlasničkoj strukturi stranke of-šor pravno lice;

– kod uspostavljanja poslovnog odnosa sa strankom iz države koja ne primenjuje standarde u ovoj oblasti a koje je u prilogu ovog programa;

– kada se na osnovu analize rizika, popunjavanjem matrice rizika, utvrdi da postoji visok stepen rizika od pranja novca ili finansiranja terorizma.

Pre uspostavljanja poslovnog odnosa sa visokorizičnim strankama potrebno je pribaviti saglasnost direktora, kao i prikupiti podatke o poreklu imovine i to iz isprava i druge dokumentacije koju dostavlja stranka.

Pojačane radnje i mere prilikom primene novih tehnoloških dostignuća

Prilikom uvođenja nove usluge u poslovnu praksu, ili novog načina pružanja nove usluge, Ovlašćeno lice je dužno da proceni rizik od PN i FT.

Ovlašćeno lice je naročito dužno da proceni rizik od korišćenja savremenih tehnologija u pružanju postojećih ili novih usluga.

Ukoliko Ovlašćeno lice oceni da postoji rizik od pranja novca za nove ili postojeće usluge, Ovlašćeno lice je dužno i da predvidi dodatne mere koje umanjuju taj rizik (poseta stranci u njenom sedištu, prikupljanje dodatnih informacija o svrsi i nameni poslovnog odnosa, dodatna verifikacija identiteta itd).

Pojačane radnje i mere kod uspostavljanja poslovnog odnosa sa funkcionerom

(NAPOMENA: Postoji nekoliko opcija za utvrđivanje da li je stranka ili stvarni vlasnik stranke funkcioner. Na obvezniku je da utvrdi postupak na osnovu kojeg utvrđuje da li je stranka ili stvarni vlasnik funkcioner. Taj postupak mora biti u skladu sa smernicama nadzornog organa – Komisije za hartije od vrednosti.)

Alternativa 1:

Zaposleni koji uspostavlja poslovni odnos sa strankom je dužan da utvrdi da li je stranka ili njen stvarni vlasnik funkcioner i to na osnovu pismene izjave čiji obazac je u prilogu ovog programa.

Alternativa 2:

Zaposleni koji uspostavlja poslovni odnos sa strankom je dužan da utvrdi da li je stranka ili njen stvarni vlasnik funkcioner pretragom javno dostupnih podataka, pri čemu se, za domaće funkcionere koristi baza podataka Agencije za borbu protiv korupcije http://www.acas.rs/acasPublic/funkcionerSearch.htm, a za strane funkcionere i funkcionere međunarodne organizacije, osim pretrage u javnom pretraživaču (google), koristi se i pretraga diplomata dostupna na sajtu Ministarstva spoljnih poslova http://www.mfa.gov.rs/sr/index.php/diplomatsko-konzularna-predstavnistva/misije-u-srbiji?lang=lat može se potvrditi da li se radi o funkcioneru. Rezultati pretrage se čuvaju (print screen).

Ukoliko se na osnovu pretrage javno dostupnih podataka utvrdi da se radi o funkcioneru, njegovom bližem saradniku ili članu uže porodice, zaposleni je dužan da:

– pribavi podatke o poreklu imovine koja je predmet poslovnog odnosa, i to iz isprava i druge dokumentacije, koju podnosi stranka. Ukoliko nije moguće pribaviti na taj način, podaci se pribavljaju na osnovu pismene izjave stranke, odnosno stvarnog vlasnika stranke;

– pribavi podatke o celokupnoj imovini funkcionera, i to na osnovu pismene izjave, kao i pretragom javno dostupnih podataka;

– pre nego što uspostavi poslovni odnos, zatraži saglasnost direktora;

– prati poslovanje funkcionera sa dužnom pažnjom.

Isti postupak se primenjuje ukoliko se u postupku utvrđivanja stvarnog vlasnika pravnog lica, dođe do informacije da je stvarni vlasnik pravnog lica funkcioner.

Ukoliko, u toku trajanja poslovnog odnosa, zaposleni dođe do saznanja da je stranka ili stvarni vlasnik stranke postao funkcioner, njegov bliži saradnik ili član uže porodice, pribavlja se saglasnost direktora za nastavak poslovnog odnosa uz prethodno preduzimanje pojačanih radnji i mera poznavanja i praćenja stranke.

Pojačane radnje i mere kada stranka nije fizički prisutna prilikom uspostavljanja poslovnog odnosa

Ukoliko stranka (fizičko ili pravno lice) nije prisutna prilikom uspostavljanja poslovnog odnosa, već u njeno ime poslovni odnos uspostavlja punomoćnik, ta stranka, fizičko ili pravno lice mora biti visokorizična.

Osim opštih radnji i mera poznavanja i praćenja stranke, preduzimaju se neke od dodatnih mera: ostvaruje se neposredan kontakt sa strankom, pozivanjem telefonom ili posetom u sedištu stranke koja je pravno lice, prikuplja se dodatna dokumentacija (dodatne isprave, poslovna dokumentacija i dr), utvrđuje se razlog zbog kojeg stranka nije fizički prisutna kod obveznika, a ukoliko je stranka nerezidentno pravno lice, pribavlja se podatak o razlogu uspostavljanja poslovnog odnosa u Srbiji.

Pojačane radnje i mere sa strankom iz države koja ne primenjuje standarde u oblasti SPN i FT

Ukoliko se poslovni odnos uspostavlja, sa strankom iz države koja je na listi država koje ne primenjuju standarde u oblasti SPN i FT, a koju na osnovu Zakona utvrđuje ministar finansija, i koja je sastavni deo ovog Programa, zaposleni koji uspostavlja poslovni odnos u svemu primenjuje pojačane radnje i mere poznavanja i praćenja stranke, na način i u obimu koji odgovara visokom riziku koji nosi poslovanje sa tom strankom, prikuplja dodatne informacije o stvarnom vlasniku stranke, prikuplja podatke o poreklu imovine koja je predmet poslovnog odnosa ili transakcije, prikuplja dodatne informacije o svrsi i nameni poslovnog odnosa ili transakcije, dodatno proverava podnete isprave.

Potrebno je pribaviti saglasnost direktora za uspostavljanje poslovnog odnosa sa strankom iz države koja ne primenjuje standarde. Ukoliko je poslovni odnos već uspostavljen, potrebno je pribaviti saglasnost za nastavak poslovnog odnosa uz primenu pojačanih radnji i mera poznavanja i praćenja stranke.

Pojačane radnje i mere u slučaju da je stranka ili lice koje se javlja u vlasničkoj strukturi stranke of-šor pravno lice

Ukoliko je stranka ili lice u vlasničkoj strukturi stranke lice iz of-šor države, zaposleni koji uspostavlja poslovni odnos primenjuje pojačane radnje i mere poznavanja i praćenja stranke:

Utvrđuje razloge uspostavljanja poslovnog odnosa u Republici Srbiji, o čemu zaposleni pribavlja izjavu zastupnika stranke;

Dodatno potvrdi podatke o vlasničkoj strukturi, korišćenjem javno dostupnih baza podataka.

Ukoliko stranka – of-šor pravno lice ili lice koje u vlasničkoj strukturi ima of-šor pravno lice je lice sa komplikovanom vlasničkom strukturom od stvarnog vlasnika ili zastupnika stranke pribavlja se pismena izjava o razlozima te strukture. U ovom slučaju, zaposleni razmatra da li činjenica da se radi o komplikovanoj vlasničkoj strukturi of-šor pravnog lica predstavlja osnov sumnje u pranje novca, i o tome sačinjava službenu belešku koju dostavlja ovlašćenom licu.

(NAPOMENA: Potrebno je utvrditi listu država koje su of-šor države. Nekoliko opcija je dato u prilogu ovog programa. Opredeliti se za neku.)

Pojačane radnje i mere u odnosu na stranku koja je svrstana u visok rizik na osnovu analize rizika

Ukoliko je stranka svrstana u visok rizik na osnovu popunjavanja upitnika o analizi rizika (matrice rizika) koji je sastavni deo ovog programa, na stranku se, osim opštih primenjuju dodatne radnje i mere koje ublažavaju rizik zbog kojeg je stranka visokorizična, a posebno se pribavljaju podaci i informacije o poreklu imovine koja je ili će biti predmet poslovnog odnosa.

Pojednostavljene radnje i mere poznavanja i praćenja stranke

Pojednostavljene mere poznavanja i praćenja stranke pri uspostavljanju poslovnog odnosa se primenjuju kada je stranka:

– banka, društvo za upravljanje investicionim i penzionim fondom, davalac finansijskog lizinga, društvo za osiguranje, brokersko-dilersko društvo iz Srbije ili iz strane države u kojoj se primenjuju standardi za sprečavanje pranja novca i finansiranje terorizma koji su na nivou standarda EU ili višem;

– državni organ, organ autonomne pokrajine, organ jedinice lokalne samouprave, javna agencija, javna služba, javni fond, javni zavod ili komora;

– privredno društvo čije su izdate hartije od vrednosti uključene na organizovano tržište hartija od vrednosti koje se nalazi u Republici Srbiji ili državi u kojoj se primenjuju međunarodni standardi o sprečavanju pranja novca i finansiranja terorizma na nivou standarda Evropske unije ili viši, a koji se odnose na podnošenje izveštaja i dostavljanje podataka nadležnom regulatornom telu (države čije su Komisije za hartije od vrednosti članice IOSCO).

U ovom slučaju, potrebno je pribaviti sledeće podatke:

– Poslovno ime i pravnu formu, adresu, sedište, matični broj i poreski identifikacioni broj pravnog lica ili preduzetnika koje uspostavlja poslovni odnos ili vrši transakciju, odnosno za koje se uspostavlja poslovni odnos ili vrši transakcija;

– Ime i prezime, datum i mesto rođenja, prebivalište ili boravište, JMBG zastupnika, kao i vrstu i broj ličnog dokumenta, datum i mesto izdavanja;

– Svrhu i namenu poslovnog odnosa, kao i informaciju o delatnosti i poslovnim aktivnostima stranke;

– Namenu i pretpostavljenu prirodu poslovnog odnosa i datum uspostavljanja poslovnog odnosa.

I u slučaju kada se primenjuju pojednostavljene rednje i mere, utvrđuje se stvarni vlasnik stranke, osim ako se radi o stranci:

– privrednom društvu čije su izdate hartije od vrednosti uključene na organizovano tržište hartija od vrednosti koje se nalazi u Republici Srbiji ili državi u kojoj se primenjuju međunarodni standardi o sprečavanju pranja novca i finansiranja terorizma na nivou standarda Evropske unije ili viši,

– koja je državni organ, organ autonomne pokrajine, organ jedinice lokalne samouprave, javna agencija, javno preduzeće, javni fond, javna služba, javni zavod ili komora.

Analiza rizika od pranja novca i finansiranja terorizma

U cilju sprečavanja izloženosti negativnim posledicama pranja novca i finansiranja terorizma, obveznik je dužan da izradi i redovno ažurira analizu rizika od pranja novca i finansiranja terorizma u skladu sa Zakonom, podzakonskim aktima, smernicama koje donosi organ nadležan za vršenje nadzora nad primenom Zakona i procenom rizika od pranja novca i finansiranja terorizma izrađenom na nacionalnom nivou. U skladu sa članom 6. Zakona, analiza rizika se sastoji iz:

Analiza rizika od pranja novca i finansiranja terorizma na nivou obveznika – Društva

Da bi se utvrdila izloženost obveznika riziku od pranja novca i finansiranja terorizma, mora se doneti sud o pretnjama, ranjivostima i posledicama, odnosno mora se proceniti verovatnoća negativnog uticaja koji proizilazi iz rizika, kao i uticaj rizika na ciljeve poslovanja. U tu svrhu, na godišnjem nivou se izrađuje izveštaj o proceni rizika od pranja novca i finansiranja terorizma. Ovaj izveštaj priprema ovlašćeno lice, odnosno njegov zamenik, a usvaja direktor Društva. Izveštaj se sačinjava u skladu sa metodologijom za izradu izveštaja o proceni rizika na nivou Društva. Izveštaj se dostavlja Upravi za sprečavanje pranja novca i Komisiji za hartije od vrednosti, na njihov zahtev, u roku od tri dana od dana ispostavljanja zahteva.

Postupak procene rizika može se podeliti na čitav niz aktivnosti, ali osnovne faze tog procesa su:

identifikacija – prepoznavanje rizika,
analiza,
evaluacija i upravljanje rizicima.

IDENTIFIKACIJA – Identifikacija počinje prepoznavanjem rizika. Sačinjava se lista potencijalnih faktora koji će se koristiti kako bi se prepoznale pretnje i ranjivosti od pranja novca, odnosno finansiranja terorizma. U listu treba staviti sve one faktore koji su prepoznati na nivou države kao rizični, a karakteristični su za sektor revizije, tipologije koje su prepoznate u slučajevima pranja novca ili finansiranja terorizma, trendove, kao i okolnosti za koje je od strane nadzornog organa utvrđeno da nisu dovoljno urađene kada je u pitanju primena Zakona.U ovoj fazi se ne može ni za jedan faktor sa sigurnošću reći da je više ili manje rizičan, već se ovde pre može govoriti o tome da li je određeni faktor dovoljno relevantan da se proceni rizik od pranja novca ili finansiranja terorizma.

ANALIZA – Faza analize je ključna za procenu rizika. Iz faze identifikovanja i opisa,prelazi se u fazu razumevanja rizika, zato je analiza suštinski deo same procene rizika. Nakon identifikovanja svih faktora, spoljnih i unutrašnjih i kategorija rizika, pristupa se određivanju težine faktora ili proceni rizika, svakog faktora, od pranja novca i finansiranja terorizma. Za svaki faktor pojedinačno određuje se rizičnost u odnosu na ostale faktore rizika i samim tim određuje se njihov uticaj na ukupan rizik Društva. Nakon sagledavanja svih relevantnih faktora, donosi se zaključak o nivoima rizika.

EVALUACIJA I UPRAVLJANJE – Evaluacija i upravljanje rizicima podrazumeva svrsishodnu upotrebu rezultata do kojih se došlo u analizi rizika. Na osnovu dobijenih rezultata, definišu se prioriteti delovanja. Na visoki rizik je potrebno reagovati odmah bez odlaganja, na srednji rizik što je pre moguće, a niže rizike treba pratiti. Upravljanje rizicima, primenjuju se određena poslovna politika, procedura, adekvatni mehanizmi, kako bi se smanjio i eliminisao rizik. Dakle, svaka procena rizika mora sadržati akcioni plan kako bi se identifikovali rizici i umanjili.

Analiza rizika na nivou stranke i poslovnog odnosa

Analiza rizika se donosi u cilju ocene verovatnoće da će se poslovanje Društva zloupotrebiti, odnosno da se može zloupotrebiti u svrhe pranja novca ili finansiranja terorizma, utvrđuje kriterijume za svrstavanje stranke u neku od kategorija rizika, kao i posledice i mere za adekvatno upravljanje rizikom. Prilikom analize rizika stranke uzimaju se u obzir rizik stranke, rizik transakcije i geografski rizik ili rizik države.

– U odnosu na stranke primenjuju se pojednostavljene, opšte i pojačane radnje i mere poznavanja i praćenja stranke, a u zavisnosti od analize rizika od pranja novca i finansiranja terorizma. Prilikom ocene rizika stranke uzimaju se u obzir geografski rizik, rizik stranke i rizik usluge, a rizik se procenjuje popunjavanjem upitnika koji je sastavni deo ovog programa, a koji predstavlja kombinaciju pitanja u vezi sa gore navedenim rizicima. Svako pitanje nosi određeni broj bodova, a u skladu sa opšteprihvaćenim standardima SPN i FT. Stranka dobija rizik u zavisnosti od broja bodova na sledeći način:

Nivo rizika	Radnje i mere poznavanja i praćenja stranaka	Broj poena
Nizak	Pojednostavljene radnje i mere poznavanja i praćenja stranke	0-20
Srednji	Opšte radnje i mere poznavanja i praćenja stranke	20-45
Visok	Pojačane i opšte radnje i mere poznavanja i praćenja stranke	Preko 46

Praćenje poslovanja stranke, uključujući i ponovnu kategorizaciju rizika

Stranke se prate sledećom dinamikom:

Rizik	Radnje i mere	Dinamika praćenja
Nizak	pojednostavljene	2 god.
Srednji	opšte	1 god.
Visok	pojačane	6 meseci

Dostavljanje informacija, podataka i dokumentacije Upravi

Na zahtev Uprave za sprečavanje pranja novca, Ovlašćeno lice sve podatke i informacije u roku od osam dana od dana prijema zahteva. Rok može biti i kraći, a u naročito opravdanim uslovima na zahtev Ovlašćenog lica, rok može biti i duži.

Upravi za sprečavanje pranja novca se dostavljaju i podaci o sumnjivim transakcijama/licima, koje se prepoznaju na osnovu liste indikatora, znanja i iskustva zaposlenih, i to odmah kada je transkacija izvršena, odnosno najkasnije odmah po saznanju za osnov sumnje u pranje novca.

U cilju postupanja u skladu sa Zakonom o ograničavanju raspolaganja imovinom u cilju sprečavanja terorizma i širenja oružja za masovno uništenje („Sl. glasnik RS“, br. _______________), zaposleni proverava da li je buduća stranka označeno lice. Ova provera uključuje i proveru stvarnog vlasnika i zakonskog zastupnika stranke. Provera se vrši uvidom u listu označenih lica koja je objavljena na sajtu Uprave za sprečavanje pranja novca http://www.unsearch.apml.gov.rs/ . O izvršenoj pretrazi se čuva dokaz (print screen koji se čuva u dosijeu stranke).

Ukoliko se utvrdi da se radi o označenom licu, obaveštenje se dostavlja Upravi najkasnije u roku od 24 časa: telefonom, elektronskim putem, neposrednim dostavljanjem ili preporučenom pošiljkom, na Obrascu za prijavljivanje označenog lica, koji čini sastavni deo Pravilnika o načinu obaveštavanja fizičkih i pravnih lica o promeni na listi označenih lica i o načinu dostavljanja obaveštenja, informacija i podataka o označenom licu i njegovoj imovini („Sl. glasnik RS“, br. _______________). Obaveštenja dostavljena telefonom potvrđuju se u pismenoj formi.

Uz obaveštenje se dostavlja ime i prezime, adresa, odnosno naziv i sedište, kao i sva pisana ili elektronska dokumentacija i druge informacije od značaja za identifikaciju označenog lica, imovine i posla ili drugih sličnih odnosa.

Poslovna aktivnost se odmah obustavlja sve do prijema rešenja o ograničavanju raspolaganja imovinom ili obaveštenja da rešenje nije doneto, a najduže sedam dana od dana dostavljanja obaveštenja Upravi.

Određivanje ovlašćenog lica i njegovog zamenika, kao i obezbeđivanje uslova za njihov rad

Društvo je dužno da imenuje Ovlašćeno lice i njegovog zamenika. Ovlašćeno lice i njegov zamenik moraju ispunjavati sledeće uslove:

– da je zaposleno na radnom mestu sa ovlašćenjima koja tom licu omogućavaju delotvorno, brzo i kvalitetno izvršavanje zadataka propisanih zakonom;

– da nije pravnosnažno osuđivano ili se protiv njega ne vodi krivični postupak za krivična dela koja se gone po službenoj dužnosti koja ga čine nepodobnim za vršenje poslova ovlašćenog lica;

– da je stručno osposobljeno za poslove sprečavanja i otkrivanja pranja novca i finansiranja terorizma;

– da poznaje prirodu poslovanja obveznika u oblastima koje su podložne riziku pranja novca ili finansiranja terorizma;

– da ima licencu za obavljanje poslova ovlašćenog lica. Licencu izdaje Uprava za sprečavanje pranja novca na osnovu položenog stručnog ispita.

Ovlašćeno lice ima sledeće zadatke:

– stara se o uspostavljanju, delovanju i razvoju sistema za sprečavanje PN/FT i predlaže rukovodstvu odgovarajuće mere za njegovo unapređenje;

– obezbeđuje pravilno i blagovremeno dostavljanje podataka Upravi za SPN;

– učestvuje u izradi internih akata;

– učestvuje u izradi smernica za vršenje unutrašnje kontrole i organizuje sprovođenje unutrašnje kontrole;

– učestvuje u uspostavljanju i razvoju informatičke podrške;

– učestvuje u pripremi programa stručnog obrazovanja, osposobljavanja i usavršavanja zaposlenih.

Ovlašćeno lice samostalno obavlja zadatke i neposredno je odgovorno direktoru.

U slučaju odsustva, Ovlašćeno lice menja njegov zamenik.

Društvo određuje za člana najvišeg rukovodstva odgovornog za primenu Zakona – direktora.

Podaci o Ovlašćenom licu i njegovom zameniku, kao i podaci o članu najvišeg rukovodstva, i to lično ime i naziv radnog mesta dostavljaju se Upravi za sprečavanje pranja novca u roku od 15 dana od dana imenovanja, kao i svaka promena tih podataka.

Saradnja sa Ovlašćenim licem

Svi zaposleni, uključujući i članove najvišeg rukovodstva, su dužni da Ovlašćenom licu obezbede pomoć i podršku pri vršenju poslova, kao i da ga redovno obaveštavaju o činjenicama koje su, ili koje bi mogle biti povezane sa pranjem novca ili finansiranjem terorizma.

Zaposleni koji su u neposrednom ili posrednom kontaktu sa strankom su dužni da na zahtev Ovlašćenog lica, bez odlaganja dostave sve potrebne odgovore i informacije.

Lista indikatora za prepoznavanje lica i interni izveštaj o sumnjivoj transakciji/licu

Lista indikatora za prepoznavanje lica i transakcija za koje postoje osnovi sumnje da se radi o pranju novca ili finansiranju terorizma, koja je sastavni deo ovog Programa, obavezno sadrži indikatore objavljene na sajtu Uprave.

Zaposleni koji je u neposrednom kontaktu sa strankom dostavlja Ovlašćenom licu, a u slučaju odsustva, njegovom zameniku, interni izveštaj u elektronskoj formi o sumnjivoj transakciji, sa navedenim razlogom koji ukazuje na sumnju. Osim primene liste indikatora za prepoznavanje osnova sumnje u pranje novca i finansiranje terorizma, zaposleni uzima u obzir i druge okolnosti koje ukazuju na postojanje osnova sumnje na pranje novca ili finansiranje terorizma. Ovlašćeno lice ima pravo diskrecione ocene o tome da li će transakciju prijaviti Upravi ili ne. Ukoliko je ne prijavi, o tome sačinjava belešku u kojoj obrazlaže razloge koji otklanjaju sumnju na pranje novca/finansiranje terorizma, koju čuva 10 godina.

Ovlašćeno lice može i samostalno, bez dostavljanja internog izveštaja o sumnjivoj transakciji, a na osnovu sopstvenog znanja i iskustva i primene liste indikatora, dostaviti Upravi podatke o sumnjivoj transakciji/licu.

Sumnjive transakcije se dostavljaju na obrascu objavljenom na sajtu Uprave. Obrazac se popunjava i dostavlja Upravi u pismenom obliku, lično ili preporučenom pošiljkom na adresu Uprava za sprečavanje pranja novca, Resavska 24, Beograd. O dostavljenoj sumnjivoj transkaciji se čuva dokaz u skladu sa Zakonom. O sumnjivim transakcijama se vodi evidencija, u elektronskom obliku.

Redovno stručno obrazovanje, osposobljavanje i usavršavanje zaposlenih

Redovno stručno obrazovanje, osposobljavanje i usavršavanje zaposlenih koji obavljaju poslove sprečavanja i otkrivanja pranja novca i finansiranja terorizma, kao i zaposlenih koji dolaze u kontakt sa strankama je obavezujuće. Ono ima za cilj da osposobi zaposlene da blagovremeno prepoznaju rizik od pranja novca i finansiranja terorizma.

Stručno obrazovanje, osposobljavanje i usavršavanje odnosi se na upoznavanje sa odredbama ovog zakona i propisa donetih na osnovu njega i internih akata, sa stručnom literaturom o sprečavanju i otkrivanju pranja novca i finansiranja terorizma, sa listom indikatora za prepoznavanje stranaka i transakcija za koje postoje osnovi sumnje da se radi o pranju novca ili finansiranju terorizma, kao i sa odredbama propisa kojima se uređuje ograničavanje raspolaganja imovinom u cilju sprečavanja terorizma i širenja oružja za masovno uništenje i propisa kojima se uređuje zaštita podataka o ličnosti.

Obuku sprovodi Ovlašćeno lice, lično, putem radionica, seminara i testova. O održanoj obuci se sačinjava službena beleška koja sadrži vreme i mesto održavanja obuke, broj zaposlenih koji su prisustvovali, ime i prezime zaposlenog koji je držao obuku i kratak opis obrađene teme.

Unutrašnja kontrola se sprovodi od strane Ovlašćenog lica, a naročito se odnosi na kontrolu primene radnji i mera poznavanja i praćenja stranke i srazmerna je procenjenom riziku na nivou obveznika.

Cilj unutrašnjih kontrola je obezbeđivanje redovnog pregleda procesa upravljanja rizikom i procene rizika, kao i ocena usaglašenosti postupanja zaposlenih u skladu sa propisima iz oblasti sprečavanja pranja novca i finansiranja terorizma. O izvršenoj unutrašnjoj kontroli sačinjava se izveštaj koji sadrži nalaz činjeničnog stanja, kao i preporuke za ispravljanje utvrđenih nepravilnosti sa naznačenim rokovima i licima zaduženim za njihovo otklanjanje. Izveštaj se dostavlja odgovornim licima radi postupanja, a najvišem rukovodstvu, radi informisanja.

Integritet zaposlenih

Prilikom zasnivanja radnog odnosa na radnim mestima na kojima se dolazi u kontakt sa strankama, vrši se provera da li je kandidat za to radno mesto osuđivan za krivična dela kojima se pribavlja protivpravna imovinska korist ili krivična dela povezana sa terorizmom. Proveravaju se i drugi kriterijumi i profesionalne kompetencije koji obezbeđuju da kandidati za ta radna mesta ispunjavaju visoke stručne i moralne kvalitete.

Tajnost podataka

Svi podaci, informacije i dokumentacija koji su prikupljeni u skladu sa Zakonom, predstavljaju poslovnu tajnu.

Kada se podaci, informacije i dokumentacija dostavljaju Upravi, poslovnim jedinicama i podređenim društvima u okviru grupe, ne smatra se da je povredio obavezu čuvanja poslovne, bankarske ili profesionalne tajne.

Zabrana odavanja informacija

Ne sme se stranci, odnosno trećem licu odati informacija o prijavi sumnjive transakcije Upravi za sprečavanje pranja novca, niti o tome da je Uprava za sprečavanje pranja novca zahtevala postupanje u vezi sa strankom, odnosno da je protiv stranke ili trećeg lica pokrenut ili bi mogao biti pokrenut postupak u vezi sa pranjem novca ili finansiranjem terorizma.

Čuvanje podataka

Podaci i dokumentacija u vezi sa strankom, uspostavljenim poslovnim odnosom sa strankom i izvršenom transakcijom, čuvaju se najmanje 10 godina od dana okončanja poslovnog odnosa, izvršene transakcije.

Podaci i dokumentacija o ovlašćenom licu, zameniku ovlašćenog lica, stručnom osposobljavanju zaposlenih i izvršenim unutrašnjim kontrolama čuvaju se najmanje pet godina od dana prestanka dužnosti ovlašćenog lica, izvršenog stručnog osposobljavanja ili izvršene unutrašnje kontrole.

Evidencije

Uspostavlja se evidencija podataka o strankama, kao i poslovnim odnosima u elektronskom obliku. Evidencija podataka o strankama se vodi po hronološkom redu i obavezno sadrži podatke iz člana 99. Zakona. Evidencija mora biti pretraživa po sledećim kriterijumima: ime, prezime, naziv pravnog lica, datum transakcije, iznos transakcije, valuta transakcije i država sa kojom se vrši transakcija.

Postupak za interno prijavljivanje kršenja odredaba Zakona o SPN i FT

Zaposleni u Društvu mogu prijaviti nepostupanje Društva, odnosno njenih zaposlenih odredaba Zakona o SPN i FT i drugih propisa u ovoj oblasti Komisiji za hartije od vrednosti.

Garantuje se anonimnost zaposlenog, kao i zaštita zaposlenog koji prijavi kršenje propisa u ovoj oblasti.

Završne odredbe

Ovaj Program se primenjuje počev od __________ godine. U slučaju da nešto nije regulisano ovim Programom, primenjuje se Zakon o sprečavanju pranja novca i finansiranja terorizma.

		DIREKTOR
		____________________

Izjava za funkcionera

(NAPOMENA: popunjava svaka stranka.)

Da li ste funkcioner, član uže porodice funkcionera ili njegov bliži saradnik? /Are you a PEP, a family member or a close associate of a PEP?

Ako ste funkcioner, član uže porodice ili bliži saradnik / If you are a PEP, family member or close associate of a PEP, please fullfil:

1.1. Ime i prezime /First and last name: _________________________________________________

1.2. Adresa i mesto prebivališta / Address and place of residence: __________________________________________________

1.3. Datum i mesto rođenja / Date and place of birth: ____________________________________________________

1.4. Broj telefona i e-mail / Phone number and e-mail:________________________________

1.5. Vrsta i broj identifikacionog dokumenta, naziv izdavaoca, datum i mesto izdavanja / Type and number of ID document, name of the issuer, date and place of issue :_______________________ _________________________________

Vrsta javne funkcije koju obavljate ili ste obavljali u poslednje četiri godine / What public function do you perform or you have been performing over the last four years:_____________________________________________________
Period obavljanja navedene javne funkcije / Period in which you perform / performed the public function: __________________________________________________________________________
Navedite podatke o porodičnom odnosu, ukoliko ste član uže porodice funkcionera / What is the type of your family relationship, if you are a close family member of a PEP: _________________
Navedite podatke o vrsti poslovne saradnje, ukoliko ste bliski saradnik funkcionera / What is the type of a business relationship, if you are a close associate of a PEP: ______________________________
Molim Vas navedite poreklo imovine koja će biti predmet poslovnog odnosa/ Please state the origin of the property of the business relationship:

Zarada / Salary;
Ugovor (zakup, kupoprodaja nepokretnosti, pokloni, pomoć i ostalo), rešenje o nasleđivanju, faktura / Contract (rent, real estate, gifts, support, etc.), inheritance decisions, invoices;
Izjava o poreklu novca / The statement of origin of money

Molim Vas navedite podatke o celokupnoj imovini koju posedujete / Please state the data of the total property which is owned by you ___________________________________________________

Datum i mesto/Date and Place		Potpis/Signature
______________________________		______________________________

Funkcioner je funkcioner druge države, funkcioner međunarodne organizacije i funkcioner Republike Srbije.

Funkcioner druge države je fizičko lice koje obavlja ili je u poslednje četiri godine obavljalo visoku javnu funkciju u drugoj državi, i to:

– šef države i/ili vlade, član vlade i njegov zamenik, izabrani predstavnik zakonodavnog tela, sudija vrhovnog i ustavnog suda ili drugog sudskog organa na visokom nivou, protiv čije presude, osim u izuzetnim slučajevima, nije moguće koristiti redovni ili vanredni pravni lek, član računskog suda, odnosno vrhovne revizorske institucije i članovi organa upravljanja centralne banke, ambasador, otpravnik poslova i visoki oficir oružanih snaga,član upravnog i nadzornog organa pravnog lica koje je u većinskom vlasništvu strane države, član organa upravljanja političke stranke;

– Funkcioner međunarodne organizacije je fizičko lice koje obavlja ili je u poslednje četiri godine obavljalo visoku javnu funkciju u međunarodnoj organizaciji, kao što je: direktor, zamenik direktora, član organa upravljanja, ili drugu ekvivalentnu funkciju u međunarodnoj organizaciji;

– Funkcioner Republike Srbije je fizičko lice koje obavlja ili je u poslednje četiri godine obavljalo visoku javnu funkciju u zemlji, i to:

– predsednik države, predsednik Vlade, ministar, državni sekretar, posebni savetnik ministra, pomoćnik ministra, sekretar ministarstva, direktor organa u sastavu ministarstva i njegovi pomoćnici, i direktor posebne organizacije, kao i njegov zamenik i njegovi pomoćnici, narodni poslanik, sudije Vrhovnog kasacionog, Privrednog apelacionog i Ustavnog suda, predsednik, potpredsednik i član saveta Državne revizorske institucije, guverner, viceguverner i član Saveta guvernera Narodne banke Srbije, lice na visokom položaju u diplomatsko-konzularnim predstavništvima (ambasador, generalni konzul, otpravnik poslova), član organa upravljanja u javnom preduzeću ili privrednom društvu u većinskom vlasništvu države, član organa upravljanja političke stranke;

– Član uže porodice funkcionera jeste bračni ili vanbračni partner, roditelji, braća i sestre, deca, usvojena deca i pastorčad, i njihovi bračni ili vanbračni partneri;

– Bliži saradnik funkcionera jeste fizičko lice koje ostvaruje zajedničku dobit iz imovine ili uspostavljenog poslovnog odnosa ili ima bilo koje druge bliske poslovne odnose sa funkcionerom (npr. fizičko lice koje je formalni vlasnik pravnog lica ili lica stranog prava, a stvarnu dobit ostvaruje funkcioner);

Official means an official of a foreign country, official of an international organisation and official of the Republic of Serbia.

Official of a foreign country means a natural person who holds or who has held in the last four years a high-level public office in a foreign country, such as:

– head of state and/or head of the government, member of the government and their deputies, elected representative of a legislative body,judge of the supreme or constitutional court or of other judicial bodies at a high-level, whose judgments are not subject, save in exceptional cases, to further regular or extraordinary legal remedies,member of courts of auditors, supreme audit institutions or managing boards of central banks,ambassador, chargés d’affaires and high-ranking officer of armed forces; member of managing or supervisory bodies of legal entities majority-owned by the State,member of the managing body of a political party;

– Official of an international organisation means a natural person who holds or who has held in the last four years a high-level public office in an international organisation, such as: director, deputy director, member of managing boards or other equivalent function in an international organisation;

– Republic of Serbia official means a natural person who holds or who has held in the last four years a high-level public office in the Republic of Serbia, such as:

– president of the country, prime minister, minister, state secretary, special advisor to a minister, assistant minister, secretary of the ministry, director of an authority within a ministry and their assistants and director of an independent organisation, as well as their deputies and assistants, member of parliament, judge of the Supreme Court of Cassation, Commercial Appellate Court and Constitutional Court,president, vice president and member of the council of the State Audit Institution,Governor, Vice-Governor and member of the Council of the Governor of the National Bank of Serbia,person entrusted with a prominent office in diplomatic – consular offices (ambassador, consul general, chargé d’affaires), member of a managing board of a public enterprise or company majority-owned by the State;member of the managing body of a political party;

– Close family members of an official means the spouse or extra-marital partner, parents, brothers and sisters, children and their spouses or extra-marital partners;

– Close associate of an official means any natural person who draws common benefit from property or from a business relationship or who has other sort of close business relationship with the official (e.g. natural person who is the formal owner of a legal person or a person under foreign law, whereas the actual benefit is drawn by the official).

Lista država koje ne ispunjavaju međunarodne standarde u oblasti SPN/FT

(NAPOMENA: na stranke iz ovih država se obavezno primenjuju pojačane radnje i mere poznavanja i praćenja stranke.)

Iran
Severna Koreja
Mjanmar
Albanija
Barbados
Burkina Faso
Kamdbodža
Kajmanska Ostrva
Kongo
Gibraltar
Haiti
Jamajka
Jordan
Mali
Moroko
Mozambik
Panama
Filipini
Senegal
Južni Sudan
Sirija

Lista off shore jurisdikcija

(NAPOMENA: Kada je stranka ili lice koje se javlja u vlasničkoj strukturi stranke iz ove države, primenjuju se pojačane radnje i mere iz člana 40. ZSPNFT.)

Alternativa 1