PRIZNAVANJE RASHODA U PORESKOM BILANSU NASTALIH USLED VIŠE SILE

USLOVI ZA PRIZNAVANJE RASHODA U PORESKOM BILANSU NASTALIH USLED VIŠE SILE

 Ukoliko je nakon sprovedenog veštačenja organa ministarstva unutrašnjih poslova nesumnjivo utvrđeno da je požar u kome je uništen objekat (kao deo imovine obveznika), nastao (isključivo) kao posledica događaja (npr. neispravnost električnih instalacija), koji se nije mogao predvideti odnosno izbeći, smatramo da se (u tom slučaju) radi o oštećenju objekta usled više sile, pa se rashod po tom osnovu (iskazan u poslovnim knjigama) priznaje u poreskom bilansu obveznika koji se podnosi za poreski period u kom je predmetno oštećenje nastalo. Ukoliko je u nekom od prethodnih poreskih perioda obveznik u svojim poslovnim knjigama, a u skladu sa propisima o računovodstvu i drugim relevantnim propisima, iskazao rashod po osnovu obezvređenja tog objekta, koji (kao takav) nije bio priznat u poreskom bilansu (u poreskom periodu u kom je iskazan) u skladu sa Zakonom, takav rashod priznaje se u poreskom periodu u kom je objekat uništen usled više sile.  (Mišljenje Ministarstva finansija, br. 011-00-1508/2015-04 od 3.3.2016. godine).

„Odredbom člana 6. stav 2. Zakona o porezu na dobit pravnih lica („Sl. glasnik RS“, br. 25/2001, 80/2002, 80/2002 – dr. zakon, 43/2003, 84/2004, 18/2010, 101/2011, 119/2012, 47/2013, 108/2013, 68/2014 – dr. zakon, 142/2014, 91/2015 – autentično tumačenje i 112/2015 – dalje: Zakon) propisano je da se oporeziva dobit utvrđuje u poreskom bilansu usklađivanjem dobiti obveznika iskazane u bilansu uspeha, koji je sačinjen u skladu sa međunarodnim računovodstvenim standardima (MRS), odnosno međunarodnim standardima finansijskog izveštavanja (MSFI), odnosno međunarodnim standardom finansijskog izveštavanja za mala i srednja pravna lica (MSFI za MSP) i propisima kojima se uređuje računovodstvo, na način utvrđen ovim zakonom.

Za utvrđivanje oporezive dobiti priznaju se rashodi u iznosima utvrđenim bilansom uspeha, u skladu sa MRS, odnosno MSFI i MSFI za MSP, kao i propisima kojima se uređuje računovodstvo, osim rashoda za koje je ovim zakonom propisan drugi način utvrđivanja (član 7. stav 1. Zakona).

U skladu sa odredbom člana 22v stav 1. Zakona, na teret rashoda u poreskom bilansu ne priznaju se rashodi nastali po osnovu obezvređenja imovine, koje se utvrđuje kao razlika između neto sadašnje vrednosti imovine utvrđene u skladu sa MRS, odnosno MSFI i njene procenjene nadoknadive vrednosti, ali se priznaju u poreskom periodu u kome je ta imovina otuđena, odnosno upotrebljena, odnosno u kome je nastalo oštećenje te imovine usled više sile.

U konkretnom slučaju (a kako proizilazi iz sadržine podnetog dopisa) objekat (kao deo imovine obveznika) uništen je u požaru o čemu je nadležni organ ministarstva unutrašnjih poslova, nakon sprovedenog veštačenja, sačinio zapisnik kojim je konstatovano da je požar uzrokovan neispravnim električnim instalacijama. Prema tome, ukoliko je (nakon sprovedenog dokaznog postupka) nesumnjivo utvrđeno da je požar nastao (isključivo) kao posledica događaja koji se nije mogao predvideti, odnosno izbeći, smatramo da se (u tom slučaju) radi o oštećenju objekta usled više sile, pa se rashod po tom osnovu (iskazan u poslovnim knjigama) priznaje u poreskom bilansu obveznika koji se podnosi za poreski period u kom je predmetno oštećenje nastalo.

Takođe, ukoliko je u nekom od prethodnih poreskih perioda obveznik u svojim poslovnim knjigama, a u skladu sa propisima o računovodstvu i drugim relevantnim propisima, iskazao rashod po osnovu obezvređenja tog objekta, koji (kao takav) nije bio priznat u poreskom bilansu (u poreskom periodu u kom je iskazan) u skladu sa Zakonom, takav rashod priznaje se u poreskom periodu u kom je objekat uništen usled više sile.“