ZAKON
O MEĐUNARODNOM PREVOZU U DRUMSKOM SAOBRAĆAJU

(„Sl. list SRJ“, br. 60/98, 5/99 – ispr., 44/99, 74/99 i 4/2000 – ispr. i „Sl. glasnik RS“, br. 101/2005, 101/2005 – dr. zakon, 18/2010 i 68/2015 – dr. zakoni)

I OSNOVNE ODREDBE

Član 1

Ovim zakonom uređuju se uslovi za obavljanje međunarodnog javnog prevoza, međunarodni javni prevoz putnika, autobuske stanice za međunarodni javni prevoz putnika, međunarodni javni prevoz stvari, međunarodni prevoz za sopstvene potrebe, naknada za puteve i druga pitanja od značaja za obavljanje međunarodnog prevoza u drumskom saobraćaju.

Član 2

Međunarodni prevoz u drumskom saobraćaju (u daljem tekstu: međunarodni prevoz) obavlja se kao bilateralni prevoz putnika i stvari, tranzitni prevoz putnika i stvari, multilateralni prevoz putnika i prevoz stvari za treću zemlju i iz treće zemlje.

Međunarodni prevoz putnika i stvari obavlja se kao javni prevoz ili kao prevoz za sopstvene potrebe.

Međunarodni javni prevoz putnika može biti linijski i vanlinijski.

Član 3

Pojedini izrazi upotrebljeni u ovom zakonu imaju sledeća značenja:

1) međunarodni prevoz je prevoz pri čijem se obavljanju prelazi najmanje jedna državna granica;

2) bilateralni prevoz putnika, odnosno stvari je prevoz putnika, odnosno stvari u dovozu iz druge zemlje u Saveznu Republiku Jugoslaviju (u daljem tekstu: SRJ), odnosno u odvozu iz SRJ u drugu zemlju;

3) tranzitni prevoz putnika, odnosno stvari je prevoz putnika, odnosno stvari preko teritorije SRJ;

4) multilateralni prevoz putnika je prevoz putnika između tri zemlje ili više zemalja, ako je jedna od tih zemalja SRJ, pri čemu je dozvoljeno ukrcavanje i iskrcavanje na teritorijama svih zemalja;

5) prevoz stvari za treću zemlju i iz treće zemlje je prevoz stvari iz SRJ koji obavlja strani prevoznik u zemlju na čijoj teritoriji nije sedište tog prevoznika, odnosno prevoz stvari u SRJ koji obavlja strani prevoznik iz zemlje na čijoj teritoriji nije sedište tog prevoznika;

6) međunarodni javni prevoz putnika, odnosno stvari je međunarodni prevoz koji je, pod jednakim uslovima, dostupan svim korisnicima prevoznih usluga;

7) međunarodni javni linijski prevoz putnika je prevoz putnika koji se obavlja na određenoj relaciji po unapred odobrenom redu vožnje, itinereru i cenovniku;

8) red vožnje u međunarodnom javnom linijskom prevozu putnika je dokumenat kojim se utvrđuju: redosled stanica i njihova udaljenost od početne stanice, vreme polaska i dolaska za svaku stanicu, vremenski period i učestalost održavanja linije i rok važenja reda vožnje;

9) cenovnik je pregled cena prevoza i naknada za ostale usluge prevoznika;

10) linija je određeni prevozni put od početne do krajnje stanice, odnosno stajališta s jednim ili više polazaka, odnosno povrataka;

11) itinerer je prevozni put kojim se odvija prevoz putnika na određenoj autobuskoj liniji;

12) međunarodni javni vanlinijski prevoz putnika je prevoz putnika za koji se međunarodna relacija i drugi uslovi prevoza utvrđuju posebno za svaki prevoz;

13) organizovana grupa putnika je grupa koja je obrazovana, pre početka putovanja, na osnovu ugovora o organizovanju putovanja, a koju sačinjava najmanje dvanaest putnika ili koja popunjava najmanje 40% kapaciteta vozila, ne računajući vozača;

14) međunarodni prevoz za sopstvene potrebe je međunarodni prevoz koji preduzeće, drugo pravno lice, državni organ ili preduzetnik, odnosno strano pravno ili fizičko lice obavlja autobusom, odnosno teretnim vozilom u vlasništvu radi zadovoljavanja potreba svoje delatnosti ili radi prevoza svojih radnika ili drugih lica u vezi sa obavljanjem poslova iz svoje delatnosti;

15) domaći prevoznik je domaće preduzeće koje ima uverenje o osposobljenosti za obavljanje međunarodnog javnog prevoza i koje je upisano u sudski registar;

16) strani prevoznik je strano lice koje obavlja međunarodni javni prevoz u skladu sa svojim nacionalnim zakonodavstvom;

17) domaće vozilo je autobus, odnosno teretno vozilo kojim se obavlja međunarodni prevoz i koje je registrovano u SRJ;

18) strano vozilo je autobus, odnosno teretno vozilo kojim se obavlja međunarodni prevoz i koje je registrovano u stranoj zemlji;

19) međunarodni vangabaritni prevoz je međunarodni prevoz stvari teretnim vozilom čije su mere bez stvari ili sa stvarima na njemu, ili ukupna masa, odnosno osovinsko opterećenje veći od propisanih;

20) kabotaža je prevoz putnika ili stvari koji obavlja strani prevoznik između pojedinih mesta na teritoriji SRJ;

21) dozvola za međunarodni prevoz putnika ili stvari je isprava kojom se stranom prevozniku dozvoljava pristup i kretanje na teritoriji Republike Srbije, a domaćem prevozniku pristup i kretanje na teritorijama drugih država;

22) pojedinačna dozvola za prevoz stvari je isprava na osnovu koje domaći ili strani prevoznik može da obavi najviše dve vožnje (kod bilateralnog prevoza i prevoza za/iz trećih zemalja omogućava jedan ulazak i jedan izlazak iz zemlje, odnosno kod tranzitnog prevoza dva ulaska ili dva izlaska iz zemlje), a vrsta te dozvole određuje se prema vrsti prevoza koji se može obavljati (bilateralni, tranzitni ili za/iz trećih zemalja), odnosno prema nameni (za određeno područje, određenu vrstu stvari, određena vozila i određenu vrstu prevoza);

23) vremenska dozvola za prevoz stvari je isprava na osnovu koje domaći ili strani prevoznik može da obavi neograničeni broj vožnji u određenom periodu, a vrsta te dozvole određuje se prema tome da li se na osnovu dozvole može obavljati prevoz kao bilateralni, odnosno tranzitni, odnosno za/iz trećih zemalja, odnosno prema nameni (za određeno područje, određenu vrstu stvari, određena vozila i određenu vrstu prevoza);

24) posebna dozvola za prevoz stvari je isprava koju izdaje nadležni carinski organ Republike Srbije stranom prevozniku, koja omogućava jednokratno obavljanje bilateralnog ili tranzitnog prevoza stvari;

25) CEMT dozvola je multilateralna dozvola za prevoz stvari koju izdaje Međunarodni transportni forum, sa rokom važenja 30 dana, odnosno jednom kalendarskom godinom (kratkoročna, odnosno godišnja CEMT dozvola), na osnovu koje se može obaviti neograničeni broj vožnji između zemalja članica CEMT ili u tranzitu preko teritorija tih zemalja, vozilima registrovanim u zemljama članicama CEMT;

26) dnevnik putovanja je isprava koja je sastavni deo vremenske, odnosno CEMT dozvole i sadrži informacije o obavljenim vožnjama po hronološkom redosledu po etapama svakog putovanja natovarenog ili praznog vozila;

27) potvrda za vozilo je isprava kojom se utvrđuje ispunjenost tehničkih uslova u pogledu buke i emisije zagađivača i tehničko-eksploatacioni uslovi u pogledu bezbednosti koje moraju ispunjavati teretna vozila, priključna vozila i autobusi, kojima se obavlja međunarodni javni prevoz u drumskom saobraćaju;

28) putni nalog je dokument domaćeg prevoznika na osnovu kojeg se vozilom tog prevoznika može obavljati međunarodni prevoz u drumskom saobraćaju;

29) kombinovani prevoz je prevoz drumskih teretnih vozila železničkim voznim sredstvima (Ro-La) ili plovnim objektima (Ro-Ro);

30) putni list je dokument domaćeg ili stranog prevoznika u međunarodnom javnom vanlinijskom prevozu putnika koji prevoznik potpisuje, overava i zaključuje na polazištu posle ukrcavanja putnika u autobus a pre polaska sa polazišta, a isti na graničnom prelazu overava (stavljanjem pečata, datuma i potpisa), nadležni carinski organ Republike Srbije;

31) licenca vozača je dokument kojim se utvrđuje identitet i osnovno zanimanje vozača;

32) licenca direktora ili odgovornog lica je dokument kojim se utvrđuje identitet i stručna osposobljenost direktora ili odgovornog lica za poslove upravljanja prevozom.